Định nghĩa:

Dòng điện định mức là giá trị dòng điện mà động cơ tiêu thụ khi hoạt động dưới tải trọng bình thường. Đây là thông số quan trọng giúp bạn đánh giá tình trạng làm việc của động cơ.

Ứng dụng thực tế:

+ Khi động cơ không tải, dòng điện thường chỉ đạt khoảng 30-35% của dòng điện định mức.

+ Khi động cơ hoạt động có tải, dòng điện sẽ tăng lên đến 95% của dòng định mức.

+ Nếu dòng điện cao hơn định mức, động cơ có thể gặp sự cố, ví dụ như quá tải hoặc cháy động cơ. Ngược lại, nếu dòng điện thấp hơn định mức, động cơ sẽ hoạt động không hiệu quả và hao phí điện năng.

Ví dụ:

Động cơ 1 HP có dòng điện định mức khoảng 2 ampe. Khi không tải, dòng điện dao động từ 0.47 ampe đến 0.78 ampe. Khi có tải, dòng điện khoảng 1.8-1.9 ampe là hợp lý. Nếu dòng điện vượt quá 2 ampe, động cơ có thể cháy. Nếu thấp hơn 1.8 ampe, hiệu suất sẽ giảm và tiêu tốn nhiều năng lượng.

Định nghĩa:

Hệ số cos φ (cos phi) thể hiện mức độ hiệu quả trong việc sử dụng năng lượng của động cơ. Cos φ càng gần 1, động cơ hoạt động càng hiệu quả, tiêu thụ ít năng lượng và giảm tổn thất.

Ứng dụng thực tế:

+ Động cơ có cos φ thấp sẽ không sử dụng điện năng hiệu quả và dẫn đến tổn thất điện năng cao.

+ Hệ số cos φ là yếu tố quan trọng cần kiểm tra định kỳ để đảm bảo động cơ vận hành với hiệu suất tối ưu.

Định nghĩa:

Đấu sao và đấu tam giác là các phương pháp được sử dụng khi khởi động động cơ để điều chỉnh dòng khởi động, giúp bảo vệ động cơ khỏi các hư hỏng do dòng khởi động cao.

Ứng dụng thực tế:

+ Đối với động cơ có cos φ thấp và dòng khởi động nhỏ, ta thường lựa chọn phương pháp đấu tam giác.

+ Đối với động cơ có công suất lớn (trên 22 kW), thường sử dụng phương pháp khởi động sao, sau đó chuyển sang tam giác để giảm dòng khởi động.

+ Việc sử dụng phương pháp sao-tam giác không chỉ giúp bảo vệ động cơ mà còn giúp tiết kiệm năng lượng.

Định nghĩa:

Tần số là số lần thay đổi chiều dòng điện trong một giây và ảnh hưởng đến tốc độ quay của động cơ. Tại Việt Nam, tần số lưới điện là 50 Hz.

Ứng dụng thực tế:

+ Đối với motor biến tần, thay đổi tần số sẽ làm thay đổi tốc độ quay mà không ảnh hưởng đến công suất.

+ Việc thay đổi tần số là rất quan trọng trong các ứng dụng yêu cầu điều chỉnh tốc độ động cơ.

+ Một bộ biến tần có thể điều khiển nhiều động cơ. Ví dụ, một biến tần 11 kW có thể điều khiển 2 động cơ 5.5 kW.

Lưu ý:

Khi tần số thay đổi, tốc độ quay của động cơ sẽ thay đổi. Ví dụ, với motor 7.5 kW 4P, khi tần số giảm xuống 25 Hz, tốc độ quay sẽ giảm một nửa, còn khoảng 700 vòng/phút.

Định nghĩa:

Cực điện của động cơ liên quan đến số cuộn dây và ảnh hưởng trực tiếp đến tốc độ quay của động cơ. Động cơ có số cực càng nhiều sẽ quay chậm hơn.

Ứng dụng thực tế:

+ Động cơ 2 cực có 6 cuộn dây và tốc độ quay khoảng 2900 vòng/phút.

+ Động cơ 4 cực có 12 cuộn dây và tốc độ quay khoảng 1400 vòng/phút.

+ Động cơ 6 cực có 18 cuộn dây và tốc độ quay khoảng 900 vòng/phút.

+ Động cơ 8 cực có 24 cuộn dây và tốc độ quay khoảng 700 vòng/phút.

Lưu ý:

Động cơ có số cực càng lớn sẽ có lõi rotor lớn hơn, đòi hỏi nhiều nguyên liệu hơn, do đó có giá thành cao hơn. Tốc độ động cơ càng chậm, giá thành sản xuất càng cao.